Fizyczny dotyk jest podstawową potrzebą ludzi i innych naczelnych, związaną z budowaniem więzi społecznych i poczuciem bezpieczeństwa. Dotyk wydaje się być szczególnie ważny dla pielęgnowania intymności oraz okazywania miłości i współczucia. Dotyk odgrywa fundamentalną rolę w relacji rodzic-dziecko: komunikuje uczucia, troskę, obecność i jest zdolny do przekazywania różnych emocji, takich jak złość, czułość, radość, strach. Dotyk zdefiniowany jako pozytywny dla rozwoju fizycznego i psychicznego dzieci został opisany jako poklepywanie, gładzenie, trzymanie za rękę, łaskotanie, przytulanie, całowanie, głaskanie i fizyczne prowadzenie dziecka. Pozytywny dotyk w dzieciństwie wiąże się z niższym poziomem depresji i wyższą satysfakcją z relacji w okresie dojrzewania i wczesnej dorosłości.
Ludzie mają różne predyspozycje do bycia dotykanym i dotykania innych. Ta predyspozycja rozwija się przez całe życie człowieka, a wpływ na nią mają wczesne doświadczenia związane z dotykiem w rodzinie. Zgodnie z teorią przywiązania, wczesne wzorce zachowań dotykowych, na przykład charakter i stopień kontaktu między rodzicami a ich dzieckiem, rzutują na późniejsze tendencje dziecka do poszukiwania lub unikania dotykania osób spoza rodziny.
Dotyk fizyczny jest powiązany z wieloma efektami fizjologicznymi, takimi jak niższe ciśnienie krwi, niższe tętno i wyższy poziom oksytocyny, związane z niższym poziomem stanu zapalnego.(…) Dotyk może być ważnym narzędziem zmniejszającym stres rodzicielski i poprawiającym relacje z dziećmi. Dla rodziców ważne jest, aby doświadczać troskliwego i czułego dotyku, komunikując i miłość i współczucie za jego pośrednictwem.
Ćwiczenie „Kojący dotyk”!
Usiądź w wygodnej pozycji, z wyprostowanymi plecami i stopami płasko ułożonymi na ziemi. Po zamknięciu oczu skup uwagę na oddechu i poświęć minutę lub dwie, aby trochę zwolnić.
Następnie przenieś uwagę na swoje dłonie. Wsłuchaj się we wszystkie doznania, które płyną z palców, z dłoni, z pleców. Wykonaj kilka małych ruchów każdym palcem i zauważ doznania, które płyną do Ciebie z tych małych ruchów. Zwróć uwagę na wszystkie rzeczy, które twoje ręce nauczyły się robić: jak wyglądałoby twoje życie bez twoich rąk? Po przemyśleniu ich znaczenia, zwróć życzliwą uwagę na swoje dłonie, wyobraź sobie, że szepczesz „dziękuję” do swoich rąk.
Teraz przesuń swoją dłoń i oprzyj ją na klatce piersiowej.
Poczuj ruch oddechu pod dłonią, rytmiczne podnoszenie się i opadanie klatki piersiowej. Być może poprzez swoją dłoń możesz również poczuć bicie serca. Obserwuj, jak to jest czuć ten kontakt na klatce piersiowej, łagodność i delikatność twojego dotyku.
Przesuń dłoń na twarz i opuszkami palców dotykaj badawczo swoją skórę i rysy twarzy. Staraj się być ciekawym i badać każde doznanie, jakbyś czuł je po raz pierwszy. Następnie zmień intencję swojego dotyku i z dotyku eksploracyjnego niech stanie się on dotykiem troski. Jeśli chcesz, zmień nacisk, szybkość i intensywność dotyku: wyobraź sobie, że głaszczesz z czułością czoło, policzki, podbródek.
Teraz połóż rękę na kolanach i skup się na swoim ciele. Zlokalizuj, w której części twojego ciała jest napięcie, ociężałość, ból. Następnie przyłóż rękę do tej części ciała z intencją troski i akceptacji.
Na koniec ponownie połóż rękę na nodze, przez minutę skup uwagę na oddechu, po czym weź głębszy oddech i otwórz oczy.”
Przy cytowaniu poniższego tekstu należy podać:
Praca zbiorowa pod redakcją Fundacji Understanding w ramach projektu współfinansowanego przez Program Unii Europejskiej Erasmus+; “ Odpornośc psychiczna dla rodziców”, 2022.
Materiały oryginalne mogą być pobrane z:
Psychological Resilience for Parents – 2020-1-PL01-KA204-081824
Fundacja Understanding | Zrozumieć siebie i innych
Uwaga! Wsparcie Komisji Europejskiej dla opracowania tej publikacji nie stanowi poparcia dla treści, które odzwierciedlają jedynie poglądy autorów, a Komisja nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek wykorzystanie zawartych w niej informacji.
