Oddech towarzyszy nam w każdej chwili, niezależnie od tego czy jesteśmy zdrowi, czy chorzy, zadowoleni, czy smutni. Oddychamy instynktownie i często nawet nie zastanawiamy się, czy świadomy oddech mógłby coś zmienić w naszym życiu. Z drugiej strony wiemy, że oddech możemy kontrolować, możemy go zwolnić, przyśpieszyć, wstrzymać.
Współczesne czasy są pełne nowych, trudnych wyzwań i aby człowiek mógł za nimi nadążyć, musi być odporny psychicznie i bardziej świadomy. Dotyczy to zwłaszcza nauczycieli, którzy są narażeni na bezustanną presję ze strony zarówno rodziców, jak i przełożonych, ale przede wszystkim ze strony uczniów, których problemy bezpośrednio ich dotykają. Jeżeli nauczyciel ma pomagać dzieciom radzić sobie z wyzwaniami dzisiejszych czasów, to najpierw musi umieć pomóc samemu sobie.
Jak to zrobić? Poprzez umiejętne wykorzystanie oddechu. Oddech jest ściśle powiązany z emocjami. Inaczej oddychamy, gdy jesteśmy zrelaksowani, a inaczej, gdy zestresowani, smutni czy przerażeni. Skoro emocje wpływają na oddech, to możemy odwrócić sytuację i poprzez odpowiednie oddychanie wpływać na emocje. Jeżeli nauczymy się kontrolować oddech, to będziemy w stanie kontrolować również emocje. Jeśli kontrolujemy emocje, to wzmacniamy naszą odporność psychiczną i potrafimy zachować równowagę, nawet w sytuacjach pełnych stresu i napięcia.
James Nestor (Oddech, naukowe poszukiwania utraconej sztuki, 2020) prowadził badania nt. oddechu. Jego wnioski są niezwykłe. Prawidłowe, pełne wykorzystanie oddechu, poprawia zdrowie nie tylko fizyczne, ale też emocjonalne i umysłowe. Wpływa pozytywnie na pamięć, zdolność do nauki i – co ważne w pracy nauczyciela – odporność na stres, a także umiejętności komunikacyjne. Źródła naukowe podają także, że ok. 80% toksyn z naszego ciała jest eliminowanych poprzez oddech.
Wprowadzając do swojego dnia techniki oddechowe, możemy stopniowo przejąć kontrolę nad własnymi emocjami, żyć spokojniej i cieszyć się lepszymi relacjami z uczniami i gronem pedagogicznym, a także w życiu osobistym. Zachowując spokój umysłu stajemy sięmocniejsi psychicznie, odporni na stres, podejmujemy lepsze decyzje i bardziej klarownedziałania, pozostajemy otwarci na nowe możliwości – czyli żyjemy pełnią życia!
Jak pracować z oddechem? Zrób to ćwiczenie. Nie potrzebujesz do niego ani specjalnego miejsca, ani żadnych przyrządów. Tam, gdzie teraz jesteś, zatrzymaj się na moment.
Weź spokojny, świadomy wdech. Obserwuj go dokładnie i tylko na niego zwracaj uwagę. W ten sam sposób zrób wydech. Powtarzaj przez kilka minut. Poczuj się wolny od przeszłych czy przyszłych zdarzeń. Jesteś tu i teraz.
To bardzo proste ćwiczenie, ale efekty są niezwykłe. Zastosuj tę technikę np. w sytuacji stresowej, w czasie ważnej rozmowy, czy nawet w czasie prowadzenia lekcji.
Oddech może stać się czułym radarem reagującym na Twoje emocje. Wszystkie uczucia znajdują odzwierciedlenie w oddechu. Jeśli nauczysz się skupiać na nim, jednocześnie zwracając uwagę na to się dzieje z twoimi emocjami, może działać jak wrażliwy system wczesnego ostrzegania (Danny Penman, Mindfulness.Droga do kreatywności).
Czy zaczerpniesz magicznego, świadomego oddechu?
Artykuł powstał na bazie materiałów z projektu „Dobrostan w szkole” /EOG/21/K4/W/0038, więcej informacji i ćwiczeń znajdziesz na stronie projektu.
